Kupując dziś używany samochód z silnikiem Diesla, możemy być niemal pewni, że posiada on filtr cząstek stałych DPF lub FAP. Jakie są objawy uszkodzenia filtra cząstek stałych i jakie są koszty naprawy DPF?
Filtr cząstek stałych, potocznie zwany DPF (od Diesel Particulate Filter) lub FAP (od filtre a particules) był stosowany w autach z silnikiem Diesla od początku XXI wieku, a obowiązkowy stał się w 2009 roku. Jeśli więc szukamy używanego samochodu z silnikiem wysokoprężnym z roczników 2010 i młodszych – musimy być przygotowani na potencjalne koszty, związane z uszkodzeniem DPF. Celem jego zastosowania jest redukcja ilości emitowanej w spalinach sadzy, która w zdecydowanej większości zatrzymuje się w systemie kanałów filtrujących. Niestety, system zmniejszający toksyczność spalin, jednocześnie po latach potrafi generować istotne koszty eksploatacyjne związane z jego zużyciem.
Objawy uszkodzenia/zapełnienia DPF
Po czym poznać, że DPF jest zapchany?
Objawy uszkodzenia DPF mogą być bardzo różne. Zwykle o jego zużyciu, a wcześniej o skrajnym zapełnieniu, informuje nas stosowny komunikat na zestawie wskaźników samochodu (kontrolka -filtr cząstek stałych– foto). Jeśli jednak filtr jest już mocno zużyty, zapełniony powstałym w wyniku dopalania sadzy popiołem, lub po prostu mechanicznie uszkodzony, objawy mogą być poważniejsze. Należą do nich nierówna praca silnika, spadek mocy, zwiększenie zużycia paliwa czy po prostu silne dymienie. Sprawdzenie stanu filtra cząstek stałych umożliwia również test komputerem diagnostycznym. Odpowiednie urządzenie pokaże nam bardzo istotne parametry, takie jak stopień aktualnego zapełnienia filtra sadzą i popiołem, średni czas pomiędzy próbami automatycznego wypalania, czy różnicę ciśnienia spalin przed filtrem i za nim. Na tej podstawie serwis może podjąć decyzję o próbie oczyszczania filtra lub konieczności jego demontażu celem dokładnego sprawdzenia jego stanu.
Czyszczenie filtra
Gdy w naszym aucie jest zapchany filtr DPF, należy przeprowadzić jego wypalanie w trakcie jazdy lub na stanowisku serwisowym. Jeśli jednak konieczność wypalania następuje częściej niż co 500-800 km, może to oznaczać zbyt duże zapełnienie lub uszkodzenie DPF. W takiej sytuacji trzeba filtr zdemontować i ocenić jego stan. Wyspecjalizowany serwis zdecyduje, czy filtr jeszcze można wyczyścić za pomocą wody, chemii lub ultradźwięków, czy DPF jest uszkodzony i konieczna będzie jego wymiana.
Trzecim wariantem usunięcia usterki jest wycięcie filtra cząstek stałych. Jest to jednak rozwiązanie bardzo ryzykowne, zabronione i z tego powodu odradzane. Usunięcie DPF z auta fabrycznie w niego wyposażonego, oznacza ryzyko niezaliczenia obowiązkowego badania technicznego oraz zatrzymania dowodu rejestracyjnego. Wycięcie filtra cząstek stałych wymaga ponadto skomplikowanego przeprogramowania licznych parametrów w sterownikach samochodu, co ma istotny wpływ na pracę i trwałość silnika i jego osprzętu i musi być wykonane przez wyspecjalizowany serwis.
Koszty naprawy
Koszt czyszczenia filtra cząstek stałych wynosi od kilkuset do tysiąca złotych, w zależności od modelu auta, stosowanej metody czyszczenia, stopnia zapełnienia czy trudności jego demontażu i ponownego montażu. Ta procedura pozwoli znacznie przedłużyć funkcjonowanie tego elementu. Jeśli jednak DPF uległ uszkodzeniu lub zużyciu (żywotność oryginalnego elementu jest szacowana na ok. 200-250 tys. km), to konieczne będzie zamontowanie nowego elementu. Koszt nowego filtra DPF waha się od 1500 do nawet 10000zł, w zależności od modelu auta.
Uszkodzenie filtra cząstek stałych DPF jest kosztowną usterką, nierzadko generującą wydatki na poziomie kilkudziesięciu procent wartości samego auta, szczególnie w przypadku starszych samochodów. Dlatego ważna jest profilaktyka, pozwalająca na dłuższe utrzymanie DPF w sprawności – między innymi odpowiedni styl jazdy, stosowanie wysokiej jakości paliwa czy rzetelna kontrola innych elementów osprzętu silnika.